Soldaten voor Oranje

Een documentaire over de achtergrondverhalen van Molukse voetballers in het jaar 2021. Het jaar waarin het 70 jaar geleden is dat hun vaders en grootvaders voor het eerst in Nederland aankwamen, na een bootreis van een maand vanuit Indonesië. Om uiteindelijk nooit meer terug te keren.

Zowel hun vader en grootvaders als zijzelf werden Soldaten voor oranje

De documentaire ‘Soldaten voor Oranje' gaat over Molukse vaders en zonen die ieder op hun eigen manier strijden voor Oranje.
De één als werkelijke militair in het KNIL en de ander door in het Nederlandse Elftal te strijden voor de overwinning. De grootvaders en vaders van voetbalinternationals als Simon Tahamata, Sonny Silooy en Giovanni van Bronckhorst vochten aan Nederlandse zijde ten tijde van de bezetting van Nederlands-Indië. En voor hen hebben hun vaders en grootvaders dit ook al gedaan. Generaties lang.

Giovanni van Bronckhorst, kleinzoon van Lena Sapulette, was tijdens zijn 64 ste interland als eerste Molukker aanvoerder van Oranje. Later tijdens het WK in 2010 in Zuid-­Afrika, tijdens de halve finale tegen Uruguay, scoort hij ook als aanvoerder. De FIFA kiest dit doelpunt tot mooiste van het toernooi. De gehele Molukse gemeenschap is supertrots op ‘hun’ Giovanni!

Als van Bronckhorst, Petta en Landzaat alle drie zijn geselecteerd voor het Nederlands elftal benadrukken zij de Molukse saamhorigheid in de media. Landzaat: ‘Uniek toch, drie geselecteerde Molukkers voor Oranje? Vroeger vocht ons volk voor de Nederlandse driekleur in Indonesië; nu verdedigen wij diezelfde driekleur als voetballers op het veld. Zoiets doet me veel. Natuurlijk sta ik daarbij stil.’ Landzaat wil zich als zoon van een Nederlandse vader en Molukse moeder inzetten voor de Molukse zaak. ‘Ik voel me nauw verbonden met de Molukkers.'

Een verhaal dat illustreert hoe lastig het soms was voor deze voetballers om voor Nederland uit te komen is het verhaal van Simon Tahamata. Hij is tijdens de bevrijdingsacties van de tweede Kaping in 1977 op zondag 11 juni is niet in Nederland. Hij verblijft op dat moment namelijk in het Zuid-Franse Toulon waar hij met Jong Oranje een prestigieus jeugdvoetbaltoernooi speelt. Hij hoort het van een collega die uit Nederland komt. ‘Ik was kapot, kon het niet opbrengen om nog op het toernooi te spelen. Ik wilde diezelfde dag nog naar huis!’ Simon voelt de pijn van een Molukker. Hij is een Molukker. Vader Lambert Tahamata heeft zijn kinderen het RMS ideaal met de paplepel ingegoten.

Maar in 1976 doet Lambert een grote concessie aan zijn geweten. Hij wordt Nederlander. Tot die tijd zijn de Molukkers officieel stateloos. Omdat ze vasthouden aan een terugkeer weigeren ze het Nederlanderschap. Ze hebben een roze vreemdelingenpaspoort, en kunnen daardoor moeilijk naar het buitenland. Simon heeft daar last van. Als hij met Ajax en Jong Oranje vaker over de grens gaat spelen, moet hij allerlei visa regelen. Als Nederlander reist hij moeiteloos rond. Lambert en zijn vrouw Octovina schuiven hun principes opzij voor Simon.

In deze documentaire wordt besproken hoe het voor deze voetballers was om, ondanks de beladen geschiedenis, te strijden voor Nederland. Hoe het voelt dat deze geschiedenis, hun geschiedenis, zo onbekend is onder de Nederlanders waardoor de tweestrijd die in hen speelt niet gezien wordt. Bart Latuheru heeft zelfs, in de Molukse wijk in Capelle aan de IJssel, op de barricades gestaan en een aanvaring gehad met de ME. Hij is één van de voetballers die de directe gevolgen van de kapingen en gijzelingen heeft meegekregen.

Stel je voor, Frenkie de Jong die op de barricades staat en een aanvaring heeft met de ME, is dat überhaupt mogelijk? In deze documentaire worden al deze vragen, en nog vele anderen, beantwoord. Het biedt een unieke kijk op deze generatie voetballers die als bruggenbouwers golden tussen de autochtone Nederlanders en de Molukse bevolking.